52 - Polska i Hiszpania
Download and listen anywhere
Download your favorite episodes and enjoy them, wherever you are! Sign up or log in now to access offline listening.
Description
Postanowiłem przygotować specjalny wakacyjny odcinek. Będzie on poświęcony porównaniu Polski i Hiszpanii, a szczególnie historii tych dwóch krajów. Z pozoru wydawałoby się, że nie mają one nic wspólnego, bo Polska...
show moreNajbardziej rzucającym się podobieństwem jest religia. Zarówno Polska jak i Hiszpania są krajami katolickimi. Nie zawsze jednak tak było. W Polsce książę Mieszko podjął decyzję o przejściu z pogaństwa na katolicyzm. Mógł jednak podjąć decyzję o przejściu na prawosławie. Prawosławie tym różni się od katolicyzmu, że katolicy uznają papieża w Rzymie, a prawosławni nie. Podobnie było w Hiszpanii. Podbili ją Wizygoci, którzy byli Arianami, a w Hiszpanii mieszkali wtedy Rzymianie wyznający katolicyzm. Wizygoci postanowili wtedy przejść z Arianizmu na katolicyzm. Arianie od katolików różnili się tym, że nie wierzyli w Trójcę, a katolicy wierzą. Ale oprócz religii Wizygoci czyli zachodni Goci zmienili też język. Wizygoci mieli swój własny język - język gocki, na który nawet Biblia została przetłumaczona. Ale postanowili zmienić nie tylko religię, ale także język. W tym celu zniszczyli wszystkie Biblie w języku Gockim i zaczęli mówić po łacinie tak jak Rzymianie mieszkający w Hiszpanii. Z tej łaciny powstał później język hiszpański.
Właśnie język jest kolejnym podobieństwem. Język hiszpański jest oparty na łacinie i grece. Język polski jest wprawdzie językiem słowiańskim, ale i my mamy dużo słów z łaciny i greki. Jakie słowa mamy takie same jak Hiszpanie? Np. historia, temperatura, biblioteka. Hiszpanie zapisują słowo “historia” tak samo jak Polacy. Różnimy się tylko tym, że Hiszpanie nie wymawiają literki “h” i mówią “istoria” zamiast “historia”. Z kolei słowo “biblioteka” Hiszpanie wypowiadają tak samo jak my, ale zapisują z literką “c” zamiast litery “k”. Mamy też w języku polskim słowa pochodzenia hiszpańskiego. Np. słowo “parasol” pochodzi z Hiszpanii. Po hiszpańsku “para sol” oznacza na słońce. Tak więc Hiszpanie określają parasol na słońce, my wzięliśmy od nich to słowo i używamy go nawet mówiąc o parasolu na deszcz.
Historia słów, które przyszły do języka polskiego jest bardzo ciekawa. My wróćmy jednak do tych Gotów, a szczególnie do zachodnich Gotów czyli Wizygotów. Skąd się oni wzięli w Hiszpanii? Goci byli ludem, który przywędrował z północy tam gdzie mieszkali Wikingowie i podążył na południe czyli na mapie poszli z góry na dół. Goci podzielili się na Wizygotów, którzy poszli do Hiszpanii oraz Ostrogotów, którzy poszli do Włoch. Tak więc Goci przyszli ze Skandynawii, krainy Wikingów i przeszli wzdłuż Wisły i Odry czyli przeszli przez Polskę. Było to bardzo dawno temu, chyba jeszcze w czasach króla Popiela i Piasta Kołodzieja.
Goci nie są jednak jedynymi ludźmi, którzy zamieszkali w Hiszpanii, a wcześniej byli w Polsce. Kto jeszcze szedł pieszo z Polski do Hiszpanii? Jest taki region w Polsce, który czasami ludziom myli się z regionem w Hiszpanii. Zapytacie jak komuś może się pomylić kawałek Polski która jest na północnym wschodzie z kawałkiem Hiszpanii, która jest na południowym zachodzie? Ludziom się mylą te tereny dlatego, że mają tą samą nazwę. Część Polski nazywana bywa Galicją i tak samo część Hiszpanii jest nazywana Galicją. Czy umielibyście zgadnąć skąd się wzięła nazwa Galicja? Podpowiem wam, że nazwa pochodzi od ludzi, którzy tam mieszkali. Kim więc byli mieszkańcy Galicji? Chodzi o Galów. Tych samych Galów, których być może znacie z filmów o Asteriksie i Obeliksie. Galowie mieszkali kiedyś w na terenach Polski, a potem przenieśli się do Francji i Hiszpanii. Do dziś została po nich nazwa i część Polski nazywa się Galicją tak samo jak część Hiszpanii. Kolejnym podobieństwem jest historia tych regionów. W Polsce Galicja była długo najbiedniejszą częścią Polski, podobnie jest z Galicją w Hiszpanii.
Ja byłem teraz tydzień w Hiszpanii na półwyspie gdzie jest miasto Kadyks. Ten półwysep bardzo przypomina Hel w Polsce. Hel to taki długi półwysep, tak samo jest w Kadyksie. Kiedyś król Hiszpanii chciał zdobyć Anglię i przygotował dużo statków w porcie w Kadyksie, ale królowa Anglii Elżbieta I wysłała swojego korsarza Francisa Drake’a, który zatopił wszystkie statki, które były w porcie w Kadyksie. Od tamtej pory w Kadyksie postawiono dużo armat, które mają bronić statków będących w porcie. My chodziliśmy i oglądaliśmy te stare armaty. Postawiono je jednak za późno - Drake zdążył już zniszczyć wszystkie statki.
I właśnie to miasto jest związane z ostatnim podobieństwem między Hiszpanią, a Polską. Gdy w Polsce były obce wojska - wojska rosyjskie - Polacy postanowili ratować swój kraj i uchwalili konstytucję 3 maja. Była to bardzo nowoczesna konstytucja, którą uchwalono 3 maja 1791. Hiszpańska konstytucja została uchwalona gdy w Hiszpanii były wojska francuskie. Król Hiszpanii rządził wtedy tylko na tym małym półwyspie czyli w Kadyksie i tam uchwalono właśnie hiszpańską konstytucję. Było to 19 marca 1812.
Jakie więc mamy podobieństwa między historią Polski i Hiszpanii?
Po pierwsze władcy Polski i Hiszpanii wybrali religię katolicką. Mieszko mógł wybrać prawosławie, a król Wizygotów w Hiszpanii mógł pozostać przy arianizmie.
Po drugie przez terytorium Polski przeszli najpierw Galowie, którzy potem zamieszkali w Hiszpanii. Właśnie dlatego i w Polsce, i w Hiszpanii jest region nazywany Galicją.
Po trzecie przez terytorium Polski przeszli Goci, którzy później zamieszkali w Hiszpanii. Konkretnie byli to Wizygoci czyli zachodni Goci.
Po czwarte wiele słów po polski i hiszpańsku ma to samo pochodzenie i brzmią bardzo podobnie, np. słowo “historia” i “istoria”.
Po piąte Polacy uchwalili swoją konstytucję gdy w Polsce były obce wojska i tam samo zrobili Hiszpanie. Polacy uchwalili konstytucję 3 maja w 1791 roku gdy w Polsce były wojska rosyjskie, a Hiszpanie uchwalili swoją konstytucję, gdy Francuzi podbili całą Hiszpanię i pozostał tylko kawałek na półwyspie z miastem Kadyks i tam uchwalono hiszpańską konstytucję 19 marca 1812 roku.
Takich podobieństw jest jeszcze na pewno więcej. Ale to może tyle na dzisiaj.
Jestem teraz zaangażowany w kilka dużych projektów. Jednym z nich jest właśnie podkast Historia wg Dzieci. Innym projektem jest Angielski wg Dzieci. Nie wiem czy nie będę musiał zrezygnować z któregoś z tych projektów z powodów finansowych. Ogranicza mnie czas i pieniądze. Mam w głowie plan zrobienia strony do nauki historii dla dzieci. Strona byłaby oparta na technikach zapamiętywania. Podobne plany mam odnośnie nauki języków dla dzieci. Jeżeli udzielicie mi wsparcia na patronite to będę mógł dalej poświęcać się tym projektom i je rozwijać. Np. zrobić na stronie tą część poświęconą nauce historii i języków. Jeżeli jednak nie możecie mi udzielić finansowego wsparcia proszę o podpowiedź, który z projektów mam kontynuować, a który zakończyć.
Będę się też teraz zajmować testami Gallupa dla dzieci. Ci którzy słyszeli o talentach Gallupa zwanych też talentami Cliftona, a po angielsku StrengthFinder wiedzą być może także o tym, że instytut Gallupa wprowadził nową rzecz czyli StrengthsExplorer. Różni się on trochę od tego testu dla dorosłych, który odkrywa 34 talenty. Ten test dla dzieci pozwala poznać 3 z 10 talentów jakie ma każde dziecko. Te talenty można później rozwijać. Słowo talent jest może trochę mylące po angielsku jest to “strength” czyli mocna strona. Chodzi o dominującą cechę, która uwidacznia się w tym jak działają dzieci. Poznanie tych talentów daje lepsze zrozumienie dziecka przez rodziców, ale także lepszą samoakceptację samego dziecka. Jeżeli ktoś z was chciałby się dowiedzieć czegoś więcej to proszę o kontakt. Ja zrobiłem sobie ten test Gallupa dla dorosłych i jedną z cech, które jest postrzeganie indywidualnie każdej osoby. Patrzenie także na dzieci nie jako na grupę, ale na każdą jednostkę z osobna. Taki test pozwala lepiej poznać każde dziecko i lepiej pomóc mu w rozwoju, nauce itd.
Information
Author | Piotr Borowski |
Organization | Piotr Borowski |
Website | - |
Tags |
Copyright 2024 - Spreaker Inc. an iHeartMedia Company