Bizans döneminde, Rum Ortodoks kilisesi olarak iki Yunan matematikçi tarafından tasarlanıp inşa edilen, ardından İstanbul'un fethiyle camiye, 1934’te Bakanlar Kurulu kararı ile müzeye dönüştürüldükten tam 86 yıl sonra tekrar camiye dönüştürülen Ayasofya dünyanın gündeminde.

Yunanlar, tarihi mimari yapının camiye dönüştürülmesine üzgün ve öfkeli.

Peki, Batı Trakya’daki Müslüman Türk azınlığı için durum ne?

Yunanistan’dan gazeteci Evren Dede ile ülkedeki azınlıkların bu karardan nasıl etkilenecekleri ve önümüzdeki dönemde Türkiye-Yunanistan ilişkilerini nelerin beklediğini konuştuk.

Ayasofya’nın Yunanlar için bir Kabe olduğunun altını çizen Evren Dede, 24 Temmuz’da cuma namazı ile cami olarak ibadete açıldığında işin renginin daha da netleşeceğini söylüyor.

Ayasofya içinde yapılacak düzenlemede, Hristiyanların da ibadet edebileceği bir ortam oluşması durumunda tepkilerin farklı bir boyut alabileceğini söyleyen Dede, “Türk-Yunan ilişkilerini etkileyecek olsa da, çok derin bir kriz doğuracağını düşünmüyorum” görüşünü dile getiriyor.

Yunanistan Hükümet Sözcüsü’nün, “Ayasofya, Türk-Yunan ilişkileri bağlamının dışındadır” açıklaması yaptığına vurgu yapan Evren Dede, “Ayasofya Türkiye ile Yunanistan arasındaki azınlık sorunları kapsamında ele alınmaz. Yunanistan, Ayasofya’ya karşılık olsun diye Batı Trakya’da camiyi kilise yapmaz” yorumunu yapıyor.

Koronavirüs nedeniyle kapatılan sınırların tekrar açılmaya başladığını belirten Dede, Ayasofya kararı sonrası Türkiye’ye kapıların uzun bir süre daha tekrar açılmama ihtimalinin düşük olduğunu kaydediyor.

Ülkedeki azınlıkların yıllardır her türlü gerginlikte sıkıntı çektiklerini ifade eden Gazeteci Dede, Atina ve Selanik’te cami olmadığına atıf yapıyor ve ekliyor:

“Batı Trakya, küçük bir Türkiye olarak değerlendirilebilir. AKP’ye destek veren çok sayıda insan burada yaşıyor ve Ayasofya kararı da olumlu karşılandı. Ancak, bu süreçte azınlıkların daha da gerileceği muhakkak. Öte yandan Yunanistan, Ayasofya’yı uluslararası sorun hâline getirmek isteyecektir. Burada Kıbrıs sorunu hâlihazırda dururken, Libya meselesinde de yeni gelişmeler yaşanabilir.”