Józef Czekalski urodził się 28 listopada 1933 r. w Orszewicach w domu Jana i Władysławy Czekalskich, wychowywał się z trojgiem rodzeństwa. Do 1958 r. pracował w rodzinnym gospodarstwie. Za namową brata Henryka 3 września 1958 r. rozpoczął pracę w KWK „Wujek”, początkowo na stanowisku ładowacza dołowego, kolejno młodszego górnika aż wreszcie górnika. Jak przyszłość pokazała był to jego pierwszy i ostatni zakład pracy.

Józef Czekalski był jednym z sześciu górników, którzy zginęli na miejscu w kopalni „Wujek” – 16 grudnia 1981 r. W chwili śmierci miał 48 lat. Trafiły go dwa pociski, jeden w klatkę piersiową (śmiertelny), drugi w lewą stopę. Z karty – zgłoszenia zgonu wiemy, że Józef Czekalski został zastrzelony około godz. 12.

Żona Róża Czekalska otrzymała telegram z informacją o śmierci męża – 17 grudnia o godz. 13.50. Jednak o tym, co się stało, pani Czekalska wiedziała już od popołudnia dnia wcześniejszego, kiedy to widziała ciało męża w kopalnianej Stacji Ratownictwa Górniczego, w której górnicy złożyli ciała zabitych kolegów.

Pogrzeb Józefa Czekalskiego odbył się 21 grudnia 1981 r. o godz. 13 na cmentarzu parafialnym w Katowicach – Ligocie przy ul. Panewnickiej. Uroczystości „zabezpieczał” patrol w samochodzie oraz 30 funkcjonariuszy operacyjnych z Wydziału Kryminalnego i Przestępstw Gospodarczych KW MO, którzy dysponowali jednym samochodem. W odwodzie był jeszcze jeden batalion mundurowych.

29 sierpnia 1990 r. został pośmiertnie odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami przez prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, zaś 7 grudnia 1992 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta RP Lecha Wałęsę[9]. W 2015 r. pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.

Ponadto upamiętniono go wraz z innymi górnikami poległymi 16 grudnia 1981 r., Pomnikiem ku czci Poległych Górników z KWK „Wujek” w dniu 16 grudnia 1981 roku w okresie stanu wojennego (1991).