„Określ, co jest zależne, a co niezależne od ciebie.” Epiktet

Być może po wysłuchaniu tego cytatu myślisz sobie: „Ależ to banalne zadanie!” Niezależna ode mnie jest pogoda, notowanie giełdy i wynik wyborów w USA. Zależne jest moje zdrowie, to ile zarabiam i czy pójdę jutro pobiegać.”

Stoicy zgodzili by się z Tobą w pierwszej części Twojej wypowiedzi. Natomiast w rzeczach zależnych od Ciebie… przestrzeliłeś za każdym razem. Gdyby zdrowie człowieka faktycznie zależało od jego działań, to ludzie prowadzący zdrowy tryb życia nigdy nie powinni chorować. A nie brakuje kontrprzykładów. Weganie ćwiczący na siłowni 5 razy w tygodniu, też mogą zachorować na nowotwór i umrzeć.

Masz pewien wpływ na swoje zdrowie, zgoda. To jak śpisz, co jesz i ile ćwiczysz ma z nim pewien związek, jednak ostateczny rezultat nie zależy od Ciebie.
Podobnie z zarabianiem. Ludzie mogą prowadzić świetnie prosperujące biznesy. Do czasu. Aż przyjdzie globalna pandemia i zmiecie z powierzchni wiele z tych firm. Albo zmienią się przepisy prawne. Albo zmieni się technologia.

Nawet tak prosta rzecz, jak to czy pójdziesz jutro pobiegać, nie w pełni od Ciebie zależy. Możesz zachorować i nie być w stanie jutro podnieść się z łóżka. Przed Twoim blokiem może stać policjant, który nie wypuszcza nikogo z budynku, bo cały blok jest objęty rygorystyczną kwarantanną.

Dla stoika nic, co chociaż częściowo zależy od łaski losu lub osób trzecich nie jest od Ciebie zależne. Czy przy takim założeniu cokolwiek jeszcze zostaje, nad czym mamy władzę? Na szczęście tak.

Stoicy są mistrzami własnego umysłu. Do perfekcji opanowali posługiwanie się nim i świadome kształtowanie własnych myśli i sądów. W pełni zależne od nas są tylko nasze: myśli, przekonania, pragnienia, plany i decyzje. Na nich powinniśmy się w pełni skoncentrować, a gwarantuje nam to powodzenie. Władając swoim wewnętrznym światem zdobędziemy zbroję, dzięki której nikt ani nic nie będzie w stanie nas zranić. Całkowicie uodpornimy się na ciosy losu i innych ludzi.
O tym jak to zrobić, porozmawiamy jeszcze w tym podcaście. A w następnym odcinku zajmiemy się… Wzmacniającym wichrem.

Dziękuję Ci za wysłuchanie podcastu. Po więcej wartościowych stoickich materiałów zapraszam na stronę www.odlaikadostoika.pl. Do usłyszenia! Żegna się Andrzej Bernardyn


[w intro podcastu użyty został fragment utworu the Path of the Golbin King – Kevina MacLeoda]